Ricerca Manoscritti

https://jmms.iccu.sbn.it/jmms/resource/tdi/first/VFdGblZHVmpZU0F0SUVsRFExVV8_/b2FpOnd3dy5pbnRlcm5ldGN1bHR1cmFsZS5zYm4uaXQvVGVjYToyMDpOVDAwMDA6TjpDTk1EMDAwMDI0OTU2Nw__
Trieste, Biblioteca civica Attilio Hortis, Enea Silvio Piccolomini e Famiglia Piccolomini, ms. Picc. II 5

Cartaceo, guardie cartacee; fascicoli legati; 1476-1500 data stimata (lo indica il titolo della coperta, appiosto dal raccoglitore); cc. I + 275 + I;

Identificatore
CNMD\0000249567
Dimensioni
mm 192 x 143 (c. 4)
Fascicolazione
1. pte.: 1/12 (cc. 1-12) 2/12 (cc. 13-24) 3/12 (cc. 25-36) 4/12 (cc. 37-48) 5/12 (cc. 48-60) 6/12 (cc. 61-72) 7/12 (cc. 73-84) 8/12 (cc. 85-96) 9/12 (cc. 97-108) 10/12 (cc. 109-120) 11/12 (cc. 121-132) 12/12 (cc. 133-144) 13/12 (cc. 145-156) 14/12 (cc. 157-164, cadute le carte 8-12); 2. pte.: 1/12 (cc. 165-176) 2/12 (cc. 177-188) 3/12 (cc. 189-200) 4/10 (cc. 201-205, cadute le cc. 6-10); 3 pte.: 1/10 (cc. 206-215) 2/16 (cc. 216-231) 3/12 (cc. 232-243) 4/12 (cc. 244-255) 5/8 (cc. 256-263) 6/12 (cc. 264-275)
Rigatura
A piombo, limitatamente alla delineazione dei margini
Specchio di scrittura
1. pte.: 155 X 90 mm. (c. 10r) 2. pte.: 153 X 88 mm. (c. 167r) 3. pte.: mancante
Scrittura e mani
Scrittura:
Descrizione: Littera bastarda di diverse mani
Legatura
Legatura presente
Datazione: 1701-1824;
Origine: posteriore, realizzata dal raccoglitore Lo si deduce dall'indorsatura ad alette in tela bianca, e dal dorso distaccato dal corpo dei fascicoli; dai capitelli moderni che legano le tre unità codicologiche in un solo volume.
Materia delle assi o dei quadranti: Assi in cartone
Materia della coperta: Coperta in carta, coperta color beige a imitazione della pergamena
Storia del manoscritto
Data di entrata in biblioteca: 1871
Trascrizione/descrizione di elementi storici: Sul piatto anteriore tiitolo: "Liber manuscriptus seculi XV" e la nota : "Ex bibliotheca Gustav Frieder. Klemmii. Comparatum die vii a mens iulii anno MDCCCXXIV pro vi grossis Lipsiae" in basso Mauscr. libr. in 4. nr. 3" Sul dorso "Manuscripta Teologica " Sotto resti di un cartellino con tracce di n. 28? e sotto resti di un cartellino con ilò numero "100" All'interno del piatto anteriore: "E bibliotheca Gustav Frid. Klemmii Cheminicensis. Emi Lipsiae VII d. ulii anno MDCCCXXIV pro VI gr." Il ms II 5 fu acquistato dalla Biblioteca Civica retta da Carlo Buttazzoni per 12,18 fiorini, come attesta l'aggiunta al catalogo ms della Sezione Piccolominea di Giuseppe de Lugnani (ms I 92 c. 7r) All'interno del piatto anteriore ms in matita blu precedente collocazione: "Sez. II XXIV"
Antiche segnature:
100 (Sul dorso),
II XXIV (cfr de Lugnani e de Fiori Catalogo dei Manoscritti delle sezioni petrarchesca e piccolominea ms I 92)
Stato di conservazione e restauro
Stato di conservazione: erosioni da roditore nel margine inferiore delle cc. 1-72; lacere nel margine superiore con perdite di testo le cc. 72-73; macchie, con perdita di testo, alle cc. 62-74, macchie di umidità alle cc. 165- 167, alle cc. 171-205 e 265-274
Contenuti
Titoli
Titolo presente: In hoc libello continentur tractatus cum his infra descripti et orationes et epistule complures per diuersos oratores facti (c. 1r)
Autore
Nomi sul manoscritto o aggiunti:
Enee poete Siluensis episcopi Senensis , citato a c. 57r

Titoli
Titolo presente: Epistola Enee poete Siluensis episcopi Senensis super fortunam (c. 57r)
Note: Der Briefwechsel des Eneas Siluius Piccolomini. 1: Briefe aus der Laienzeit : 1431-1445 , 1. Privatbriefe I,1, 343-53 p.

Incipit/Explicit
inc. (testo): [E]neas Siluius poeta ... Nocte preterita priusquam me quieti (c. 57r)
expl. (testo): Epicuri et Pitagore ligumen. Ex Vienna VI° kalendas iulii 1444. Amen. Deo gratias (c. 63r)
Autore
Nomi sul manoscritto o aggiunti:
Enee poete Siluensis episcopi Senensis , citato a c. 63v

Titoli
Titolo presente: Propositio siue oratio domini Enee episcopi Senensis habita in conuentu Ratisponensi ex parte imperialis maiestatis anno LIIII° (c. 63v)
Note: Piccolomini, Orationes politicae et ecclesiasticae, Lucca , Filippo Maria Benedini 1755 v. I p. 251-258

Incipit/Explicit
inc. (testo): [Q]uamuis omnibus qui adestis, reuerendissimi (c. 63v)
expl. (testo): quem prestolantur, fructum recipiant. Amen (c. 67r)
Titoli
Titolo presente: Capitula seu conclusiones producta per imperiales oratores in dieta Ratisponensi que ab omnibus laudata fuerunt (c. 67r)
Incipit/Explicit
inc. (testo): Ex hiis que nuper nos omnes audiuimus (c. 67r)
expl. (testo): aduersus eos processum fuerit. Deo gracias (c. 69r)
Autore
Titoli
Titolo presente: Responsio facta regi Francie per papam Pium super facto episcopatus Tornacensis (c. 69v-70r)
Note: Ep. 374 in "Opera quae extant omnia" , Basilea , H. Petri , 1551, 843-844.

Incipit/Explicit
inc. (testo): [C]arissimo in Christo filio salutem. Que ad nos de conditionibus Tornacensis ciuitatis (c. 69v)
expl. (testo): cum omni benignitate administrare. Datum Rome IXa decembris anni LXi, pontificatus nostri anno tercio (c. 70r)
Autore
Titoli
Titolo presente: [...] eiusdem ad eundem regem (c. 70v)
Note: Ep. 375 Pius Opera quae Extant Omnia, Basile H. Petri 1551, p. 844-48

Incipit/Explicit
inc. (testo): Pius episcopus ... Nisi tua signata manu et tuo (c. 70v)
expl. (testo): nullo modo esse putamus. Datum Rome apud Sanctum Petrum anno incarnationis dominice M°CCCCmoLXI° octauo kalendas aprilis, pontificatus nostri anno tercio (c. 74r)
Titoli
Titolo elaborato: Memoria su due bombarde
Incipit/Explicit
inc. (testo): Papa fecit fieri duas bombardas ex metallo, quarum una Siluius et alia Victoria vocatur (c. 74r)
expl. (testo): Ducentarum librarum per duo milia longe (c. 74v)
Autore
Titoli
Titolo presente: Ad illustrissimum maximumque principem Philippum Burgundie ducem optimum oratio pro aduentu oratorum principum Orientis ad suam dominationem (c. 74v)
Note: Pius , Opera Quae extant omnia , Basile , Petri, 1551 p. 851-855

Incipit/Explicit
inc. (testo): [E]CCe magi venerunt ab oriente (c. 74v)
expl. (testo): uniuersum terrarum orbem illustrabit per infinita secula seculorum. Amen (c. 78v)
Autore
Nomi sul manoscritto o aggiunti:
a domino Pio papa 2°, citato a c. 78v

Titoli
Titolo presente: Epistola missa domino Philippo duci Burgundie a domino Pio papa 2° scripta Romae apud Santum Petrum anno LX° idibus ianuarii (c. 78v)
Note: Ep. 376 in Pius Opera que extant omnia Basilea, Petri 1551, p. 848

Nomi presenti nei titoli:
Philippe <duca di Borgogna ; 3. ; 1396-1467)
Incipit/Explicit
inc. (testo): Pius episcopus ... Invalescente magno Turcho fidei Christiane (c. 78v)
expl. (testo): in Dei Laudem adiciemus. datum Rome apud Sanctum Petrum anno incarnationis dominice M°CCCCmoLX° idubus ianuarii, pontificatus nostri anno Tercio (c. 79v)
Note: Ep. 376 in Pius Opera quae Extant omnia, Basilea Petri, 1551 p. 848

Autore
Nomi sul manoscritto o aggiunti:
David imperatoris Trapessundarum, citato a c. 79v

Titoli
Titolo presente: Copia littere Davis imperatoris Trapesundarum misse domino Philippo duci Burgundie (c. 79v)
Nomi presenti nei titoli:
Philippe <duca di Borgogna ; 3. ; 1396-1467)
Incipit/Explicit
inc. (testo): Illustrissime dux Burgundie ego David (c. 79v)
expl. (testo): et dignitatis fautor semper fui eroque. Vale in Christo. Data Trapessunde in palacio nostre residencie anno Domini 1460 22 aprilis. Omnis littere subscriptio habeat illustrissimo domino domino Philippo duci Burgundie maximo Frixie et Iherosolime regi (c. 80v)
Note al testo
Pius Opera que extant omnia Basilea, Petri 1551, p. 849
Autore
Nomi sul manoscritto o aggiunti:
Gorgore ducis georgiane, citato a c. 80v

Titoli
Titolo presente: Alia epistola ex parte Gorgore ducis Georgiane ad eundem Philippum ducem (c. 80v)
Note: Pius Opera Quae extant omnia , Basile H. petri 1551, p. 850-851

Nomi presenti nei titoli:
Philippe <duca di Borgogna ; 3. ; 1396-1467)
Incipit/Explicit
inc. (testo): Illustrissime dux Burgundie ... Quoniam intellexi te esse fidelissimum (c. 80v)
expl. (testo): habeasque eum oro commendaturum. Vale in Christo. Data in Carceche anno 1460 XX nouembris (c. 82r)
Autore
Nomi sul manoscritto o aggiunti:
compositus per dominum Eneam, citato a c. 3r

Titoli
Titolo presente: Tractatulus de duobus se inuicem diligentibus compositus per dominum Eneam rogatu domini Mariani Sozini militis Senensis (c. 3r)
Nomi presenti nei titoli:
Pius <papa ; 2.>, Soccini, Mariano
Incipit/Explicit
inc. (lettera di dedica): Magno et generoso militi domino Gaspari Slik (c. 3r)
expl. (lettera di dedica): medullas , non latet igneam favillam. Vale (c. 4v)
inc. (testo): ENeas Silvius, poeta imperialisque secretarius salutem plurimam dicit Mariano Sozino... (c. 4v)
expl. (testo): Ex Vienna quinto nonas iulias millesimo quadringentesimo quadragesimo quarto (c. 24v)
Autore
Nomi sul manoscritto o aggiunti:
Georgii regis Persarum, citato a c. 82r

Titoli
Titolo presente: Alia littera ex parte Georgii regis Persarum eidem principi ac duci Burgundie (c. 82r)
Note: Pius Opera que extant omnia Basilea, Petri 1551, p. 851

Nomi presenti nei titoli:
Philippe <duca di Borgogna ; 3. ; 1396-1467)
Incipit/Explicit
inc. (testo): Illustrissime dux Burgundie ... Et ut intellegas res que geste sunt (c. 82r)
expl. (testo): Tuam sentenciam et opinionem. Vale in Christo. Data in castris nostris prope Tentorium 149 [sic], die V° nouembris (c. 83r)
Autore
Nomi sul manoscritto o aggiunti:
Pius Papa Secundus, citato a c. 83r

Titoli
Titolo presente: Pius papa secundus Ludouico Francorum regi (c. 83r)
Note: Ep. 387 in Pius II , Opera quae extant omnia, Basilea, Petri 1551

Nomi presenti nei titoli:
Luigi <Re di Francia ; XI>
Incipit/Explicit
inc. (testo): Carissime ... accepimus ex litteris venerabilis fratris (c. 83r)
expl. (testo): et beati Petri successore optineri debeant. Datum Rome die XXVI octobris anno Domini M°CCCmoLXI° et regni nostro anno primo. Sic signata per regem in suo consilio B. Bourre Soillot. (c. 85v)
Autore
Nomi sul manoscritto o aggiunti:
Ludovicus, citato a c. 85v

Titoli
Titolo presente: Responsio littere prioris de reuocatione pragmatice sanctionis (c. 85v)
Note: Pius Opera quae extant omnia, Basilea H. Petri 1551 p. 863

Incipit/Explicit
inc. (testo): Ludouicus Deum solum scientes esse cuius prouidentia (c. 85v)
expl. (testo): pro tuo iussu comprimemus et refrenabimus. Datum Turonis sub magno sigillo nostro die XXVIIa mensis nouembris anno Domini M°CCCCmoLXI° et regni nostro anno primo. Sic signata per regem in suo consilio B. Bourre Soillot (c. 87r)
Autore
Titoli
Titolo presente: Idem nobili viro Frederico comiti Palatino sacri Imperii electori (c. 87r)
Note: Ep. 383 in Pius Opera quae extant omnia, Basilea H. Petri 1551 p. 858-9

Incipit/Explicit
inc. (testo): Pius ... Quod te dilectum, de more, filium ... (c. 87r)
expl. (testo): possunt inueniri presidia. Datum Rome VII° kalendas marcii (c. 87v)
Autore
Titoli
Titolo presente: Dilectis communitati et officiatis ciuitatis Leodiensis et patrie Lossensis (c. 87v)
Note: Ep. 349 in Pius Opera quae extant omnia Basilea Heinric Petri 1551 p. 869

Incipit/Explicit
inc. (testo): Pius ... Commissa nobis desuper cunctorum fidelium (c. 87v)
expl. (testo): ipsam difficiliorem desperatamque reddat. Datum Rome apud Sanctum Petrum anno incarnationis Domini M°CCCmo LXIII° (c. 88r)
Autore
Titoli
Titolo presente: Copia bulle Pii pape secundi transmissa ad omnes principes christianos pro generali concilio in Mantua vel Utimi convocando anno 1458 (c. 88r)
Note: Pius II, Epistolae in pontificatu editae, Miolano Antonio Zarotto, 1473 cc. A2r-A6v

Incipit/Explicit
inc. (testo): Pius episcopus ... Vocavit nos pius et misericors (c. 88r)
expl. (testo): et christiani populi saluti consulemus. Datum Rome apud Sanctum Petrum anno incarnationis Domini M°CCCCmoLVIII° tercio ydus nouembris, pontificatus nostri anno primo. Amen (c. 93r)
Autore
Titoli
Titolo presente: Copia littere domini Pii pape 2I transmisse Karolo Francorum regi anno domini M°CCCCmo LVIII° (c. 93r)
Note: Ep. 385 in Pius Opera quae extant omnia Basilea, Petri 1551 p. 859-860

Nomi presenti nei titoli:
Carlo <re di Francia ; 7.>
Incipit/Explicit
inc. (testo): Pius episcopus ... Ut persolueremus omnipotenti Deo et fideli (c. 93r)
expl. (testo): optatum nobis responsum dare. Datum Rome apud Sanctum Petrum anno incarnationis dominice M° CCCCmo LVIII° 3° ydus octobris, pontificatus nostri anno primo (c. 94r)
Autore
Nomi sul manoscritto o aggiunti:
regis Francie, citato a c. 94r

Titoli
Titolo presente: Responsio regis Francie (c. 94r)
Note: Pius II , Opera quae extant omnia Basilea, Petri 1551 pp. 860-861

Incipit/Explicit
inc. (testo): Beatissime pater paucis ab hinc diebus (c. 94r)
expl. (testo): Pius et misericors dominus, Scriptum etcetera (c. 94v)
Autore
Titoli
Titolo presente: Oratio domini Enee episcopi Senensis in prestando obedienciam ex parte imperialis maiestatis sanctissimo pape Calisto (c. 94v)
Note: Piccolomini, Orationes ed. G. D. Mansi II Lucca Benedini 1757 p. 9-29

Nomi presenti nei titoli:
Callisto <papa ; 3.>
Incipit/Explicit
inc. (testo): Solent plerique homines, beatissime maxime (c. 94v)
expl. (testo): cum tue pietati videbitur latius exponemus (c. 100v)
Autore
Nomi sul manoscritto o aggiunti:
Dominici Veneti Episcopi Torcelliani, citato a c. 101r

Titoli
Titolo presente: Reuerendi patris domini Dominici Veneti episcopi Torcelliani, omnium liberalium artium et sacre theologie magistri ad reuerendissimos sancte Romane Ecclesie cardinales oratio, die qua intrarunt ad electionem Pontificis habita Rome in basilica Sancti Petir, feliciter incipit (c. 101r)
Note: cfr per altri mss dell'orazione Pastor, Storia dei Papi II 7 n. 5

Incipit/Explicit
inc. (testo): [D]omine qui corda nostri omnium ostende (c. 101r)
expl. (testo): et regnas Deus in secula seculorum amen. Habita Rome 17 kalendas septembris M°CCCCmo LVIII° (c. 110v)
Autore
Nomi sul manoscritto o aggiunti:
Oratio Pii pape secundi, citato a c. 25r

Titoli
Titolo presente: Oratio Pii pape secundi habita in conuentu mantuano VI° kalendas octobris anno Domini millesimo CCCCmo quinquagesimo nono (c. 25r)
Incipit/Explicit
inc. (testo): [C]um bellum hodie aduersus impiam (c. 25r)
expl. (testo): Spiritu Sancto sine fine regnat Christus Ihesus. Amen (c. 34v)
Note: Piccolomini, Orationes, Ed. G. D. Mansi, II, Lucca, Benedini, 1757, 9-29.

Autore
Nomi sul manoscritto o aggiunti:
Eneas Siluius, citato a c. 111r

Titoli
Titolo identificato: De curialium miseriis
Note: R. Wolkan Der Briefwechsel I, 1, 453-87

Incipit/Explicit
inc. (testo): [E]neas Siluius ... Stultosque esse, qui regibus seruiunt, vitamque (c. 101r)
expl. (testo): unis esse, meo iudicio prudens. Ex Prukg pridie calendas decembris anno Domini M°CCCCmo 44°indictione septima etcetera. Laus Deo triumphantissimo, Explicit tractatulus de miseria curialiumeditus per venerabilem virum dominum Eneam Silvium de Picolominibus de Senis poetam laureatum regium secretarium colendissimum. GRatias omnium largitori (c. 131v)
Autore
Nomi sul manoscritto o aggiunti:
Pii pape secundi facta, citato a 132r

Titoli
Titolo presente: Responsio Pii pape secundi facta oratoribus regis Bohemiae illustris (c. 132r)
Note: cfr Piccolomini, Orationes a c. di G.D. Mansi Lucca, Benedini 1757 , II p. 93-100

Incipit/Explicit
inc. (testo): Pius etcetera. Superioribus diebus cum audivissemus vos, oratores (c. 132r)
expl. (testo): cui est honor et imperium per infinita seculorum secula. Amen (c. 136r)
Autore
Titoli
Titolo presente: Unde ortum habuerunt heraldi (c. 136r)
Note: R. Wolkan ed. , Der Briefwechsel des Eneas Siluius Piccolomini Wien Holder 1918 v. III , 1 p. 10-15

Titolo identificato: Epistola a Johann Hinderbach
Incipit/Explicit
inc. (testo): Eneas Dei gratia . .. Quaerere multi solent unde sit heraldorum nomen (c. 136r)
expl. (testo): nobis, nostri memor et amans. Ex Colonia Agripina (c. 139v)
Note al testo
cfr. R. Wolkan, Der Briefwechsel, III, 1, Wien, Hölder, 1918, p. 10-15
Autore
Altri nomi
Titoli
Titolo presente: Incipit tractatus moralium Magni Basilii (c. 140v)
Titolo presente: Prologus libri moralium Basilii Magni (c. 140r)
Incipit/Explicit
inc. (prologo): [E]Go tibi hunc librum, Coluci (c. 140r)
expl. (prologo): animaduerte, quaeso, quanta grauitas sit (c. 140v)
inc. (testo): Incipit tractatus moralium Magni Basilii (c. 140v)
expl. (testo): nunc recta consilia aspernantes. Explicit liber moralium Magni Basilii (c. 149r)
Note al testo
cfr. GW 3700-3718; H. Baron, Leonardo Bruni Aretino. Humanistisch-philosophische Schriften. Leipzig Teubner, 1928, 160-161.
Autore
Titoli
Titolo presente: Pie, humaniter, fortiter (c. 149v)
Note: Estratto dal Panormita, De dictis et factis Alphonsi regis Aragonum

Incipit/Explicit
inc. (testo): [A]Lphonso regi mos fuit familiares, quos (c. 149v)
expl. (testo): et sepulcro huiusmodi distichon exculpi mandavit. Epitaphium. Qui fuit Alfonsi quondam pars maxima regis, Gabriel, hac modica nunc tumulatur humo. Deo gratias. (c. 151v)
Note al testo
cfr. Antonio Panormita, De dictis et factis Alphonsi regis Aragonum, Basilea, ex officina Hernagiana, 1538, 92-97.
Autore
Titoli
Titolo presente: Epistola Enee Siluii episcopi Senensis ad Petrum Noxetanum equitem et comitem Palatinum (c. 152r)
Note: cfr. Ep. 188 Pius , Opera Quae extant omnia, Basilea, Heinrich Petri 1551

Incipit/Explicit
inc. (testo): [E]Neas Dei gratia... Pupugerunt cor meum littere tue quas (c. 152r)
expl. (testo): quod mihi diuina bonitas elargita est consequar. Vale, ex Neapoli nonas maias, anno Domini millesimo CCCCmo quinquagesimo sexto, indictione quarta, pontificatus sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Calisti tercii anno secundo. Deo gratias. (c. 161v)
Autore
Titoli
Titolo presente: Domino Banconto de Sancta Minate suadendo ne mortem metuat Franciscus Petrarcha (c. 162r)
Note: cfr. Petrarca, Francesco Le Familiari, ed. V. Rossi, Firenze, Sansoni 1942, IV, p. 169-173.

Incipit/Explicit
inc. (testo): Video te in senium valde descendere (c. 162r)
expl. (testo): addiciones et liture familiaritatis et fiducie signa sunt. Hiis finem iungo, collaudetur Deus ergo. Deo gratias. Penna precor cessa, quoniam manus est mihi fessa (c. 164r)
Autore
Altri nomi
Titoli
Titolo identificato: Epistole
Note: nella traduzione latina di Francesco Griffolini

Incipit/Explicit
inc. (prologo): [V]ellem , Malatesta Nouelle. princeps illustrissime (c. 166r)
expl. (prologo): mittam. Sed iam Phalarim audiamus (c. 168r)
inc. (testo): [P]olicletus Messenius quem proditionis apud ciues tuos (c. 168r)
expl. (testo): quam qui miserit laudem consecuturam (c. 195v)
Note: termina mutila con l'epistola agli Imeresi (cfr. H 12872-12900)

Autore
Altri nomi
Titoli
Titolo identificato: Epistole
Note: nella traduzione latina di Rinuccio Aretino

Incipit/Explicit
inc. (lettera di dedica): [S]olent, beatissime pater, qui invigilant (c. 197r)
expl. (lettera di dedica): procul dubio curas habebit (c. 197v)
Note: Epistola dedicatoria a Eugenio IV

inc. (testo): [B]ruti epistolas iterum et sepius (c. 197v)
expl. (testo): id eos denegare necesse est (c. 205v)
Note al testo
cfr. D. P. Lockwood, De Rinucio Aretino graecarum litterarum interprete, Harvard studies in classical philology 24(1913), p. 78-83
Titoli
Titolo presente: Dux Mediolani (c. 206v)
Incipit/Explicit
inc. (testo): Transferemus plerumque ad diuersas mundi partes (c. 206v)
expl. (testo): in quorum testimonium etc. datum (c. 206v)
Note al testo
Adespoto
Autore
Nomi sul manoscritto o aggiunti:
Oratio Niceni cardinalis presbyteri tituli Sanctorum Apostolorum, citato a c. 35r

Titoli
Titolo presente: Oratio Niceni cardinalis presbyteri tituli Sanctorum Apostolorum ad dominum nostrum sanctum papam Pium II in consistorio publico Mantue (c. 35r)
Note: cfr. Pastor, Storia dei Papi, II, 57-58 n. 2

Nomi presenti nei titoli:
Pius <papa ; 2.>
Incipit/Explicit
inc. (testo): [Q]Ue dominus noster summus pontifex Christi saluatoris (c. 35r)
expl. (finit): queso affectui meo id tribuendum putet tua clementia et vestra humanitate veniamque pretestis. Amen (c. 40r)
Autore
Altri nomi
Titoli
Titolo presente: Historia cuiusdam puelle ducis Tancredi (c. 207r)
Note: Leonardo Bruni, De duobus amantibus Girardo et Sigismunda (da Giovanni Boccaccio, Decameon IV, 1)

Titolo presente: Oratio Leonardi Aretini ad Vindacium (c. 207r)
Note: Epistola dedicatoria a Bindaccio Ricasoli

Incipit/Explicit
inc. (lettera di dedica): Leonardus Aretinus ... Cum sepius mecum egisses ut (c. 207r)
expl. (lettera di dedica): in manus exeant aliorum (c. 207r)
inc. (testo): Tancredus fuit princeps Salernitanus (c. 207r)
expl. (testo): in eodem sepulcro sepelliri fecit. Explicit (c. 213r)
Note al testo
cfr. Baron, Leonardo Bruni Aretino, 176
Autore
Titoli
Titolo presente: Petri Blezeni ad regem Angliae (c. 213v)
Incipit/Explicit
inc. (testo): Illustri regi Anglorum... Quoniam ex officio iniuncte nobis administrationis (c. 213v)
expl. (testo): adimes, qui das animum moriendi (c. 214r)
Autore
Titoli
Titolo presente: Oratio facta coram imperatore per ambaxiatores martionis Mantue (c. 214v)
Incipit/Explicit
inc. (testo): Etsi virum quendam coram tanta maiestate tanquam admirabili (c. 214v)
expl. (testo): ad mandata gratissima (c. 215v)
Note: termina mutila per rifilatura della carta

Autore
Titoli
Titolo identificato: Epistola a Francesco Petrarca
Note: ed. G. Ferrante, Lombardo della Seta umanista padovano, ?-1390, Atti del R. Istituto

Incipit/Explicit
inc. (testo): Feruet animus desiderio te videndi pater alme (c. 216r)
expl. (testo): accelerat, discendunt, remaneo. Tu peroptime vale. Explicit epistola solitarii faceti (c. 217v)
Autore
Titoli
Titolo presente: Sequitur quedam declamacio Collucii Pierii cancellarii Florentinorum (c. 218r)
Incipit/Explicit
inc. (testo): Lucrecia Spurii Lucrecii filia et Collatini (c. 218r)
expl. (testo): sibi persuadeant impudicam licitam fore vitam. Explicit (c. 220r)
Note al testo
Pius Opera quae extant omnia, Basile Henrich Petri, 1551 p. 959-960.
Autore
Titoli
Titolo presente: In Marcum Tullium Ciceronis declamatio (c. 221r)
Note al testo
cfr. Cicerone, Opera, ed. C. F. W. Mueller, IV, iii, Leipzig, Teubner 1904 p. 415-17
Autore
Titoli
Titolo presente: Apologia Ciceronis in Sallustium (c. 222r)
Incipit/Explicit
inc. (testo): Ea quam magna vouptas (c. 222r)
expl. (testo): illustris ut vita integri (tagliato e sopra integrorum) acta quesivo. (c. 222r)
Note al testo
Cicerone, Opera IV, III, p. 418-24
Autore
Titoli
Titolo presente: Domini Bonacursii Pistoriensis de Montemagno ad illustrem principem comitem Montis Farracii super nobilitate questio fideliter disputata incipit (c. 224r)
Incipit/Explicit
inc. (testo): Apud maiores nostros sepenumero de nobilitate (c. 224r)
expl. (testo): nobilior sit, patres conscripti, in vestra sententia relinquitur. Controuersia de nobilitate inter Publium Cornelium et Gayum Flamineum per legum doctorem egregiumque oratorem Bonacursium Pistoriensem explicit (c. 232r)
Note al testo
ed. Prose e rime de' due Buonaccorsi da Montemagno con annotazioni ed alcune rime di Niccolò Tinucci, ed. G. B. Casotti, Firenze, Manni 1718, p. 2-97
Autore
Titoli
Titolo presente: Incipit dyalogus Alani super deploracione galice calamitatis ubi primo amicus credens confortare sodalem inquit (c. 232v)
Note: Dialogus de calamitate regni

Incipit/Explicit
inc. (testo): Quid te fidissime preter morem tuum contristatum (c. 232v)
expl. (testo): sodalis et tu ipse vale. Et nos in communi pace valeamus. Amen Hic finitur dyalogus edictus. Deo gratias (c. 239v)
Note al testo
cfr. J.-B. Haureau, Initia operum scriptorum latinorum Medii potissimum Aevi, Appendix II Turnhout, Brepols 1974, p. 315
Autore
Titoli
Titolo identificato: Elegantiolae
Note: cfr. GesamtKatalog der Wiegendrucke 8032-8122

Incipit/Explicit
inc. (testo): CREDIMUS iamdudum a plerisque viris etiam (c. 240r)
expl. (testo): in dies assequere ad exercitacionem accomoda. Vale. Explicit Deo Gratias. Amen (c. 256v)
Autore
Nomi sul manoscritto o aggiunti:
Francisci Philippi, citato a c. 40v

Titoli
Titolo presente: Francisci Philippi oratio ad sacrosanctum Ecclesie Romane pontificem Pium secundum (c. 40v)
Note: cfr. Francesco Filelfo, orationes et opuscula, Brescia, Iacopo de' Britannico, 18 VI 1488, cc. g1r-g4r. H *12922 BMC VII, 975

Nomi presenti nei titoli:
Pius <papa ; 2.>
Incipit/Explicit
inc. (testo): Cum essem, pater beatissime, nomine atque iussu humanissimi principis (c. 40v)
expl. (testo): si per Italiacarum rerum condicionem ei liceret (c. 43v)
Autore
Titoli
Titolo identificato: Corrispondenza con Laurentius Parisiensis
Note: cfr. Augustini Dati Senensis opera, Siena, ex archetypo per Simonem Nicolai Nardi, 1503, cc. 145t-148r

Incipit/Explicit
inc. (testo): Augustinus Datus senensis... pluribus iampridem conniecturis perspicuis argumentis (c. 257r)
expl. (testo): irascar, nec ullam accipiam causam. Vale, ex Sena idibus decembris. FINIS DEO GRATIAS (c. 264v)
Titoli
Titolo presente: Incipiunt feliciter diuerse communes epistole ad diuersos principes ac personas conscripte etcetera (c. 264v)
Note: Adespoto

Incipit/Explicit
inc. (testo): [B]Eatissime pater post pedum oscula beatorum quamquam oratores nostri qui mox ad conspectum (c. 265r)
expl. (testo): hostium tuorum omnium et tella perfringes et propulsabit insidias. Vale; finis. Deo gratias. Amen. (c. 272v)
Titoli
Titolo elaborato: Excerptum
Incipit/Explicit
inc. (testo): Magnum et laudandum videndum debet conflictari cum malorum (c. 272v)
expl. (testo): usque perseverat vera laude dignus est (c. 272v)
Autore
Titoli
Titolo presente: Epistola sancti Bernardi ad quendam militem dotrinam et modo rei familiaris utilius gubernare sue (c. 273r)
Incipit/Explicit
inc. (testo): Gratioso et felici militi Raimundo, domino castri Ambrosii, Bernardus in senium conductus salutem. Doceri petistis a nobis de cura et modo (c. 273r)
expl. (testo): cura sua dampnabilis senectus. Explicit epistola Sancti Bernardi de cura et modo regendi se et familiam suam (c. 274r)
Note al testo
Epistola 456
Titoli
Titolo elaborato: Oratio
Incipit/Explicit
inc. (testo): Vererer equidem, pater Beatissimus, ne quis (c. 44r)
expl. (testo): Non recuso sed opto pocius ac deposco (c. 44r)
Autore
Nomi sul manoscritto o aggiunti:
Ipolite illustrissimi Mediolani ducis Filie illustrissimique calabrie ducis Sicilie, citato a c. 44r

Titoli
Titolo presente: Ipolite illustrissimi Mediolani ducis filie illustrissimique Calabrie ducis Sicilie, Ferdinandi regis filii, sponse splendidissime coram sanctissimo domino nostro papa Pio secundo et sacro cardinalium collegio oratio Mantue habita feliciter incipit (cc. 44r-44v)
Note: cfr. Piccolomini, Orationes, a cura di G.D. Mansi II p. 192-93

Incipit/Explicit
inc. (testo): SAnctam esse huius sanctissime sedis (c. 44r)
expl. (testo): hiis sanctissimis tuis pedibus commendatos (c. 45r)
Autore
Titoli
Titolo presente: Sanctissimi domini nostri responsum ex tempore redditum (c. 45r)
Incipit/Explicit
inc. (testo): [H]abuisti dilecta filia, coram nobis (c. 45r)
expl. (testo): benedicat et nos benedicimus tibi (c. 45r)
Autore
Titoli
Titolo presente: Oratio Enee episcopi Senensis legati Cesaris habita in conuentu Francfordensi die XVa octobris anno Domini millesimo CCCCmo LIIIIto (c. 45v)
Note: cfr. Piccolomini, Orationes, I, Lucca, Benedini 1755 p. 263-85

Nomi presenti nei titoli:
Pius <papa ; 2.>
Incipit/Explicit
inc. (testo): [C]onstantinopolitana clades, reuerendissimi patres, illustrissimi (c. 45v)
expl. (testo): diuino honore atque amore suscipietis. Deo Gratias (c. 56v)
A stampa
P. O. Kristeller, Iter italicum 2: Italy : Orvieto to Volterra, Vatican City,The Warburg institute - 1967 II p. 200;
S. Zamponi, I manoscritti petrarcheschi della Biblioteca Civica di Trieste, storia e catalogo, Antenore 1984 n. 35;
Trieste, Biblioteca Civica, Manoscritti piccolominei a cura di Anna Zembrino, Olschki 1997 (Inventari dei manoscritti delle Biblioteche d'Italia; 109), pp. 25-31
Versione digitale
Autore della scheda
Alessandra Sirugo
Ultima modifica
Alessandra Sirugo
Tipologia
Scheda di prima mano
Data di creazione
25/03/2017
Ultima modifica
19/12/2017
CNMS
CNMS\0000181456
Biblioteche Dettaglio
Biblioteca civica Attilio Hortis - Trieste