Ricerca Manoscritti

https://jmms.iccu.sbn.it/jmms/resource/tdi/first/VFdGblZHVmpZU0F0SUVsRFExVV8_/b2FpOnd3dy5pbnRlcm5ldGN1bHR1cmFsZS5zYm4uaXQvVGVjYToyMDpOVDAwMDA6Q05NRDAwMDAyMDYzMzU_
Cava de' Tirreni, Biblioteca del Monumento Nazionale Badia di Cava, Codices Cavenses, Cod.31

Membranaceo, guardie cartacee; fascicoli legati; 1200-1299 data desumibile; cc. I + 294 + I; la c. 151rv è scritta su 2 colonne di 29 linee,la c. 244r è a 2 colonne di 32 linee, la c. 244v è a 2 colonne di 77 linee, come la prima colonna della c. 345r, della quale la seconda ne presenta 44. L'ultima carta è a due colonne di 40 linee ciascuna con molte note marginali ed interlineari dei sec. XIII, XIV, XV. Bianche le cc. 196v, 245v, 265v, 279v. La c. 185 è tagliata a metà e in parte riattaccata. Numerazione in alto a destra a matita

Identificatore
CNMD\0000206335
Dimensioni
mm 280 x 200
Righe
scrittura su 28 linee.
Disposizione del testo
La c. 151rv è scritta su 2 colonne di 29 linee,la c. 244r è a 2 colonne di 32 linee, la c. 244v è a 2 colonne di 77 linee, come la prima colonna della c. 345r, della quale la seconda ne presenta 44. L'ultima carta è a due colonne di 40 linee ciascuna con molte note marginali ed interlineari dei sec. XIII, XIV, XV.
Scrittura e mani
Scrittura:
Descrizione: scrittura gotica.
Decorazione
Decorato
Datazione: 1200-1299
Iniziali ornate: Presenza di iniziali ornate
Iniziali fitomorfe: Presenza di iniziali fifomorfe
Altre tipologie: Presenza di altre tipologie
Note alle iniziali/fregi: 13 iniziali acquerellate e ornate da motivi floreali a penna. iniziali acquerellate in azzurro con motivi in rosso.
Scuola/Autore: Le iniziali acquerellate in azzurro, sebbene tra loro simili, presentano, nello svolgimento dei motivi decorativi a penna in rosso, una grande varietà.
Legatura
Legatura presente
Datazione: ;
Materia della coperta: Coperta in pelle, pelle rossa
Decorazione della coperta: A secco, Presenza di oro, titolo in oro sul dorso: <i>Liber Phisicor/Et Alia/Aristote/Ms.</i>
Storia del manoscritto
Trascrizione/descrizione di elementi storici: Il codice Contiene: Opera plurima vera aut falsa ex arabico aut greco in latinum conversa cc. 1r-293r, con un frammento posteriore del Tractatus super compendium totius philosophiae naturalis di Alberto Magno, intercalato a c. 151rv, il Liber de differentia spiritus et animae, di mano del XIV sec. a c. 244r-245r, e la parte II del IV capitolo del Secretum secretorum di Ruggero Bacone a c. 294rv. La c. 151rv è scritta su 2 colonne di 29 linee,la c. 244r è a 2 colonne di 32 linee, la c. 244v è a 2 colonne di 77 linee, come la prima colonna della c. 345r, della quale la seconda ne presenta 44. L'ultima carta è su due colonne di 40 linee ciascuna con molte note marginali ed interlineari dei sec. XIII, XIV, XV. Bianche le cc. 196v, 245v, 265v, 279v. La c. 185 è tagliata a metà e in parte riattaccata. Numerazione in alto a destra a matita. Numerose le iniziali acquerellate in azzurro con motivi decorativi a penna in rosso.
Stato di conservazione e restauro
Restauro: Necessita di un nuovo intervento di restauro
Camicia
cc. 1r-294v Aristoteles. Opera plurima vera aut falsa ex arabico aut græco in latinum conversa ( )
Contenuti
Autore
Titoli
Titolo identificato: Opera plurima vera aut falsa ex arabico aut greco in latinum conversa
Incipit/Explicit
inc. (argomento): <i>Incipit liber magni voluminis phisicorum</i> (c. 1r)
Note al testo
Opera plurima vera aut falsa ex arabico aut greco in latinum conversa
Osservazioni
Si riportano di seguito l'elenco degli autori e titoli come riportati nel catalogo Mattei-Cerasoli, p. 55-59:
1. f. 1 - 66v Incipit liber magni voluminis phisicorum. ”” Quoniam quidem intélligere et scire contingit.... des... quod indivisibile et imparabile et incorruptible et nullam habens magnitudinem. (Ex græco in lat. - V. ed. in Grieschischen - lateinischen Physixilberzetzung. Adsunt plurimæ glossa? margin. et interlineares).
2. f. 67-127v Incipit liber de celo et mundo translatus a magistro Girardo cremonensi. Aristotelis. ””- Summa cognitionis nature et scientie
ipsam des. Completus est sermo noster in hoc libro, et ve-
nimus super intentionem nostram in eo. (ex arabo. Vid. ed. in Altere ara-bische - lateinische Vbersetzung von de celo et mundo durch Gerhard von Cremona.
3. f. 128-151. Inc. liber de generatione et corruptione. De generatione autem corruptione et de natura generatorum et corruptorum... des, sed non quorum substantia generatur ens talis quale contingit non esse corruptibìle. (ARISTOTELES, Opera. Venetiis, apud Iuntas, 1550, Voi. V. p. 155). Cum glossis margin. et interim, plurimis.

4. f. 152-161. Incipit liber Methaurorum Aristotelis (I). Posfquam premissus sermo a nobis... des... Expleti sunt duo tractatus in causis pro-prietatum (Est opus alias dictum = De proprietatibus elementorum et de causis proprietatum elementorum, versio ex arabo in latinum Gerardi Cremonensis). ”” f. 162 Incipit (tertius) (abras.) liber Methaurum Aris(sto-telis). Postquam precessit rememoratio nostra... ”” f. 181 tunc flt ex eis toni-truus et corruscatio. (Hic manus sæc. xiv adnotayit: Liber tertius Met. Quod autem necesse dicere relique operationes ventorum... des. f. 184 tunc determinemus rememoratione exquisita unamquanque earum. ”” f. 185. Incipit quartus methaurorum Aristotelis. Quoniam quidem quattuor cause determinate sunt... des. f. 196 in 1 linea... et ad ultimum ex istis con¬stantia, velud hominem, planctam nec non cetera huiuscemodi. (ARIST. op. cit. V, p. 180).
5. f. 197-199V (Avicennæ : Append. Pseudo - Aristotelis : versio (ex arabo in lat.) Alfridi de Sareshel). Liber de mineralibus sive de congelatis. Inc. Terra pura lapis non fit... des. sed acci-dunt ei ex hoc res quedam extranee... (Edit. Avicennae de congelatione et conglutinatione lapidum being sections of the Kùtàb Al-Shifà the latin and arabies texts edited... by C. J. Holmyard and D. C. Mandeville, Paris, 1928 pp. 44-45. Cfr. A. PELZER, Une source inconnue de Roger Bacon, Alfred de Sareshel in Archivum Franciscanum historicum, Qua-racchi, Firenze, 1919 ann. XII, p. 45).
6. f. 200. (Libri I-III De anima ex græco in lat. Aristotelis). Incipit liber de anima Aristotelis primus. ”” Bonorum honorabilium notì-tiam opinantes... des. f. 230V linguam vero quatemus significet aliquid alii. (In marginibus adsunt commentaria, adnotationes plurimæ et glossæ etiam inter lineas.) (Cfr. ARISTOTELES, ed. cit. voi. V, p. 180).
7. f. 230V-234. Aristotelis. De memoria et reminiscentia (ex græco in lat.) Inc. Reliquorum autem primo considerandum... des. et de reminisci quidem et quomodo sit, et propter quas causas dictum est. (Cfr. ARISTOTELES, ed. cit. voi. V. p. 180).
8. f. 234-235, (Alkindi Jacob). De intellectu (versio ex arabo in lat.) Inc. Intellexisti (sic) quod queris sermonem brevem de intellectu secundum sententiam Platonis... quantum vero ad intentionem tuam tantum sermonis de hoc sufficiat. (V. ed. NAGY ALBINO, Die Philosophischen Abhan-
dlungen des Ia'qub ben Ishaq Al-Kindi in Beitràge zur Geschichte der Phi-losophie Mittelalters. Band II, Hoft V, Munster, 1897, p. 1-11).
9. f. 235-241v (Costa ben Lncæ. De differentia animæ et
spiritus (ex arabo in lat. Joannis hispani). Deest titulus in cod. Inc.
Interrogasti me, honoret te deus, de differentia... des. et expellat a te
quicquid fuerit timendum, et det Ubi fortunam in seculo et in futuro. Amen.
(V. ed. BAEACH, Excerpta e libro Alfredi Anglici de motu cordis, item
Costa ben Luca De differentia animo? et spiritus in Bibliotheca Philoso-
phorum mediai ætatis. Insbruck, 1878, p. 120-139).
10. f. 241-244. (Aristctelis. De longitudine et brevitate v i t æ, ex græco in lat.) (deest tit. in cod. sed notavit manus sæc. XIV). Inc. De eo autem quod esse est anìmalium... des. Parum autem alia dif¬ferentia est in eo quod est semper esse longioris vite. (Cfr. ABISTOTELES, ed. cit. voi. VI, p, 108).
11. 244- 245 [Liber de differentia spiritus et animæ] (In folio 244 a medio et fol. 245 manus rudior saec. XIV binis columnis lin. 69 adiecit opusculum ut supra n.° 9.) Inc. Interrogasti me de diffe¬rentia .. des det Ubi fortunam in hoc seculo et in futuro. Amen. Explicit liber de differentia spiritus et anime translatus a lohanne hyspelensi ex arabico in latinum Raimunio tholetano archiepiscopo (v. supra n.° 9.)
12. f. 246-255 [Aristotelis] De sensu et sensato. (Versio ex græco in lat.) Inc. Quoniam de anima secundum ipsam determinatum est... des. Reliquum autem primum considerandum de memoria et memo¬rato. (Adsunt glossæ) Cfr. ABISTOTELES, ed. cit. voi. VI.
13. f. 226-265. [Aristotelis] De sonano et de vigilia (ex græco in lat ] Inc. De somno autem et vigilia, quid sint, et utrum anime... des. et de divinatione que ex somniis esse dictum est. In marginibus legun-tur glossæ diversarum manuum sæc. XIV et XV) Cfr. ABISTOTELES, ed. cit. voi. VI.
14. f. 266 279. (Pseudo Aristotelis - Nicolai Damasceni). De
plantis (ex arabico in lat.) Tit. De vegetabilibus et plantis : deest Alfredi dedicatio, ine. Vita in animalìbus et plantis communiter inventa est... des. vincit ergo calor et siccitas et erit fructus amarus. (v. edit- E. H. F. MEYEE, Nicolai Damasceni De plantis libri duo, Aristoteli vulgo adscripti, ex Isaaci Ben Honain versione arabica latine vertit Alfredus, Lipsia?, 1841 p. 5-46.
15. f. 280-290. Liber de causis. Inc. Omnis causa primaria plus est influens.... des. faciens adquirene non ad-quìsitum, sicut ostendimus. Completus est sermo. Explicit de expositione pure bonitatis. Adsunt paucæ glossæ et breviora comment. (Vide edit. OTTO BARDENHEWER, Die pseudo-aristoteVische Schrift. TJber das reine Gute bekannt unter d. Namen - Liber de causis - Freibourg Bnisgau, 1882, p. 163-191).
16. f. 291-293. Alfarabi. (De ortu scientiarum >. Deest ti-titulus; ine. Scias nihil esse nisi substantiam et accidens.... des. hic est solus deus, qui est benedictus in secala et excelsus super omnes deos.Amen. V. ed. OLEMENS BAEUMKER, Alfarabi. Uber den Ursprung der Wissen-schaften (De ortu scientiarum) in Beitrage... Dd- XIX, Hft. 3. Munster i. W. 1916 p. 17-24.
17. f. 294. (Ex libro « Secretum secretorum » Rogerii Baconi cap. IV, part. II). Inc. Oportet Alexander, cum a somno surrexeris modicum am¬bulare.... des. mutilus.... unde extinguatur calor.... V. Opera hactenus ine¬dita Rogerii Baconi. Fase. V. Secretum secretorum, versio Philippi de arabico in lat. : edidit Robert Steele, Oxford 1920.)
18. N. B. 151. In medio f. 150 vac. et f. 151v scriptor quidam ex ad-notatoribus vel glossatoribus, duabus columnis, 39 11. exseripsit fragm. ex opere S. Alberti Magni; Tractatus super compendium totius philosophiæ naturalis, et ine. Expedito tractatu de qualitatum effectibus, ad proposiium redeamus scu ad methodum.... des... mutilus .. confusio est quando non proportionantur virtutes...
A stampa
- Codices cavenses. Pars 1., codices membranacei, descripsit Leo Mattei-Cerasoli. Cava dei Tirreni, in abbatia cavensi, 1935
Autore della scheda
Maria Senatore
Ultima modifica
Lucia Merolla
Tipologia
Recupero (mattei-Cerasoli, pp. 55-59 )
Data di creazione
15/07/2012
Ultima modifica
06/12/2016
CNMS
CNMS\0000146158
Biblioteche Dettaglio
Biblioteca del Monumento Nazionale Badia di Cava - Cava de' Tirreni